Licytacja komornicza nieruchomości to ostatni etap windykacji należności z tytułu niespłaconego kredytu hipotecznego. Co miesiąc przeprowadzane jest niemal tysiąc licytacji. Jak liczby te mogą się zmienić w najbliższym czasie i czy jest możliwość uniknięcia licytacji?
Spłata każdego kredytu mieszkaniowego jest zabezpieczona hipoteką na nieruchomości. Hipoteka najczęściej jest ustanawiana na finansowanej nieruchomości, ale w niektórych przypadkach zabezpieczeniem kredytu może być też inna nieruchomość kredytobiorcy.
Windykacja należności
W przypadku baku spłaty rat kredytu hipotecznego w wyznaczonym terminie bank może rozpocząć proces windykacji należności. W pierwszej kolejności możliwe jest przeprowadzeni restrukturyzacji kredytu i określenie nowych zasad spłaty zadłużenia wraz z odsetkami. W przypadku braku możliwości przeprowadzenia restrukturyzacji lub w sytuacji, gdy nie przyniesie ona efektów, bank musi dać kredytobiorcy przynajmniej 6 miesięcy na samodzielną sprzedaż nieruchomości i spłatę zadłużenia.
Jest to zmiana wprowadzona poprzez nowelizację ustawy o kredycie hipotecznym. Mimo że nowe zapisy obowiązują już od kilku lat, to ciągle spora część kredytobiorców nie wie, że może skorzystać z takiej możliwości i w ten sposób uniknąć windykacji komorniczej.
Samodzielna sprzedaż mieszkania sprawia, że uzyskana cena jest wyższa niż w przypadku licytacji prowadzonej przez komornika, unikamy też stresu i wielu nieprzyjemnych formalności.
Licytacja komornicza
Licytacja komornicza kończy cały proces windykacji należności. Oznacza to, że kredytobiorca, którego majątek zostanie zlicytowany od dłuższego czasu, boryka się z problemami finansowymi. Nie jest w stanie spłacać rat kredytu hipotecznego i inne sposoby odzyskania przez bank pożyczonego kapitału nie przyniosły skutku.
Banki nie mogą już też korzystać z uproszczonej procedury na podstawie bankowych tytułów egzekucyjnych. Obecnie, aby komornik mógł przeprowadzić licytację nieruchomości, wierzyciel (w tym przypadku bank) musi posiadać tytuł egzekucyjny, czyli prawomocne orzeczenie sądu wraz z klauzulą wykonalności.
Statystyki licytacji
Z danych opracowanych przez rynekpierwotny.pl wynika, że do maja 2022 roku liczba informacji podawanych do publicznej wiadomości o licytacjach komorniczych mieszkań i domów nie przekraczała średnio 400 obwieszczeń. Było to spowodowane przepisami ochronnymi wprowadzonymi na czas pandemii Covid-19. Na ich mocy został wprowadzony zakaz licytacji zamieszkanych domów i lokali w czasie stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii oraz w terminie do 90 dni po zakończeniu obu tych stanów.
Druga połowa 2022 roku to czas nadrabiania zaległości. Od czerwca do grudnia publikowanych było średnio ponad 1 150 obwieszczeń miesięcznie, a rekordowy był wrzesień 2022 z liczbą około 1,6 tys. informacji o licytacjach komorniczych.
W zeszłym roku średnio miesięcznie komornicy informowali o około 830 licytacjach, przy czym w lipcu i w sierpniu liczba obwieszczeń nie przekraczała 600. W pierwszej połowie 2024 roku średnio miesięcznie było organizowanych mniej 750 licytacji.
W pewnym stopniu mniejsza liczba licytacji może być związana z ustawowymi wakacjami kredytowymi, z których może skorzystać spora grupa kredytobiorców, którzy spłacają swoje kredyty hipoteczne w złotych. Dzięki nim mamy możliwość zawieszenia spłaty całej raty kredytu kilka razy do roku. Daje to możliwość poprawy stanu domowego budżetu.